Mai Bhago - Suraj Prakash
The following is a short passage from Gurpratap Suraj Prakash Granth [1843], written by Kavi Santhok Singh Ji. This section is found several sections after the Battle of Khindrana [December 1705], where Mai Bhago lost her husband and two brothers.
ਮਿਲੀ ਮੁਕਤਿਸਰ ਭਾਗੋ ਮਾਈ । ਵਧੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਗੁਰ ਮਹਿਂ ਅਧਿਕਾਈ ।
ਰਹਿਬੇ ਲਗੀ ਦਿਗੰਬਰ ਸੋਈ । ਲਾਜ ਕਾਨ ਲੋਕਨ ਕੀ ਖੋਈ ।36।
Upon meeting [Guru Gobind Singh Ji] at Mukhstar, Mai Bhago's love for the Guru increased greatly, [to the extent that she] began living naked paying no attention to the publics [thoughts of] modesty and honour.
ਕਥਾ ਬੇਦ ਮਹਿਂ ਜਿਸ ਕੀ ਅਹੈ । ਨਾਮ ਗਾਰਗੀ ਨਗਨ ਸੁ ਰਹੈ ।
ਪਰਮਹੰਸਨੀ ਬਡ ਅਵਧੂਤਾ । ਤਿਮ ਭਾਗੋ ਗੁਰ ਢਿਗ ਅਵਧੂਤਾ ।37।
In the Vedas there is a story of [an asetic] named Gargee who lived naked. She was known as a Paramhansni [Brahmgyani - but term also used for a section of the Sanyasi order], in this same way [Mai] Bhago was a great ascetic of the Guru.
ਗਰਵੀ ਸਾਂਗ ਹਾਥ ਮਹਿਂ ਧਰੈ । ਸਦਾ ਅਨੰਦ ਏਕ ਰਸ ਥਿਰੈ ।
ਕੇਤਿਕ ਮਾਸ ਨਗਨ ਜਬਿ ਰਹੀ । ਇਕ ਦਿਨ ਦੇਖਿ ਨਿਕਟ ਗੁਰ ਕਹੀ ।38।
While always remaining intoxicated in the flavour of the One Blissful Essence she would carry along with her a spear and a small metal pot in her hands. She remained naked for many months and one day when seeing the Guru, the Guru remarked:
'ਸੁਨਿ ਮਾਈ ਭਾਗੋ ਸਚਿਆਰੀ । ਕੁਲ ਨੈਹਰਿ ਸਸੁਰਾਰਿ ਉਬਾਰੀ ।
ਪਰਮਹੰਸ ਆਵਸਥਾ ਪਾਈ । ਤੁਝ ਕੋ ਦੋਸ਼ ਨ ਲਗੈ ਕਦਾਈ ।39।
"Listen oh truthful Mai Bhago, do not destroy your lineage and the [honour] of your In-Laws. [However] You have obtained the state of Paramhans [Brahmgyani] and you will not be blamed for anything.
ਰਹਨਿ ਦਿਗੰਬਰ ਤੁਝ ਬਨਿ ਆਈ । ਇਕ ਰਸ ਬ੍ਰਿੱਤਿ ਭਈ ਲਿਵਲਾਈ ।
ਤਨ ਹੰਤਾ ਸਭਿ ਰਿਦੇ ਬਿਨਾਸ਼ੀ । ਪਾਯੋ ਪਰਮ ਰੂਪ ਅਬਿਨਾਸੀ ।40।
You [have become comfortable] remaining naked; your mind is continuously attached to the flavour [of Paramatmaa]. The ego of your body has been destroyed in your heart; you have obtained the Highest Indestructible form.
ਤਊ ਸੰਗ ਤੂੰ ਰਹਤਿ ਹਮਾਰੇ । ਪਹਿਰਿ ਕਾਛੁ ਲਘੁ ਸਿਰ ਦਸਤਾਰੇ ।
ਊਪਰ ਚੀਰ ਚਾਦਰਾ ਲੀਜੈ । ਦੇਹ ਅਛਾਦਹੁ ਸਮਾ ਬਿਤੀਜੈ । ' 41।
However even then you live with us, [for this reason], put on a Kach [underwear] and on your head tie a small Dastaar [turban]. Cover your body from now on with a shawl [Chadra]."
ਸੁਨਿ ਗੁਰ ਹੁਕਮ ਮਾਨ ਤਿਨ ਲੀਨਾ । ਬਸਤ੍ਰ ਸਰੀਰ ਅਛਾਦਨ ਕੀਨਾ ।
ਕਰ ਮਹਿਂ ਸਾਂਗ ਸਦਾ ਗਹਿ ਰਾਖੇ । ਰਹੈ ਸੰਗ ਗੁਰ ਕੇ ਅਭਿਲਾਖੇ ।42।
Listening to the command of the Guru, Mai Bhago agreed and covered her body with clothing. Holding her spear always in her hand, [Mai Bhago] forever held the desire to live alongside the Guru.
ਗੁਰਪ੍ਰਤਾਪ ਸੂਰਜ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਗ੍ਰੰਥ, ਐਨ ਪਹਿਲਾ, ਅਧਿਆਇ 22
Gurpratap Suraj Prakash Granth, 1st Ain, Chapter 22